Χωροι & μνημεια Ναός Κόκκινης Παναγιάς, Κόνιτσα
Ο ναός βρίσκεται στη θέση Σέρβινα, στα βορειοδυτικά της πόλης της Κόνιτσας, Πρόκειται για μονόχωρο ξυλόστεγο ναό του 13ου – 14ου αιώνα αφιερωμένο στη Ζωοδόχο Πηγή. Οφείλει την ονομασία του στο κόκκινο χρώμα της τοιχοποιίας του, η οποία αποτελείται από πλινθοδομή με περιορισμένη παρουσία λίθων.
Πολύ σημαντικές για την τέχνη της βυζαντινής περιόδου είναι οι τοιχογραφίες στο εσωτερικό του ναού (ανατολικός τοίχος, αψίδα ), οι οποίες χρονολογούνται στα τέλη του 14ου –αρχές 15ου αιώνα καθώς παρουσιάζουν εικονογραφικές ιδιαιτερότητες και σύνθετους θεολογικούς συμβολισμούς. Στην κόγχη του ιερού εικονίζεται η Παναγία Βρεφοκρατούσα ως Σκηνή του Μαρτυρίου ένα θέμα γεμάτο θεολογικούς συμβολισμούς, με πολλές αναφορές σε χωρία της Παλαιάς Διαθήκης, αλλά και σε πατερικά κείμενα. Στον ημικύλινδρο της αψίδας παριστάνεται δύο φορές ο Μελισμός η συμβολική παράσταση της Θείας Ευχαριστίας. Η διπλή παράσταση του θέματος είναι μοναδική στην ιστορία της βυζαντινής τέχνης.
Αθηνά Ζωγάκη