μουσεια Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων
Ένα από τα σημαντικότερα τοπόσημα των Ιωαννίνων, το Αρχαιολογικό Μουσείο, βρίσκεται στον λόφο-πάρκο Λιθαρίτσια, στο κέντρο της πόλης.
Από την ίδρυσή του το 1970, αποτελεί τον κεντρικό μουσειακό κόμβο για τους αρχαίους χρόνους στην Ήπειρο. Με εκθέματα από όλα τα γεωγραφικά διαμερίσματα, παράκτια και της ενδοχώρας, στις επτά αίθουσές του και τον κεντρικό διάδρομο ξετυλίγεται η ιστορία των πολιτισμών της Ηπείρου με τις ιδιαιτερότητές τους, από τους κυνηγούς της εποχής των παγετώνων, πριν από τουλάχιστον 200.00 χρόνια, έως τη δύση της ρωμαιοκρατίας, τον 3ο-4ο αι. της σύγχρονης εποχής.
Με ανανεωμένες αντιλήψεις για το ρόλο του μουσείου σήμερα, από το 2008, οι θεματικές περιοχές που συναπαρτίζουν τη μουσειακή αφήγηση αναδεικνύουν μέσα από τα υλικά κατάλοιπα του παρελθόντος, και τις ερμηνείες για αυτά, ποικίλες και πολυεπίπεδες όψεις του δημόσιου και ιδιωτικού βίου, των οικονομικών, κοινωνικών και των πολιτειακών, θεσμών, των ιδεολογικών μετασχηματισμών, των σχέσεων και διασυνδέσεων με τον υπόλοιπο ελλαδικό χώρο, τη Βαλκανική, τη Μεσόγειο κ.ο.κ. Με τρόπο διαδραστικό η έκθεση προσκαλεί και προκαλεί τους επισκέπτες να εμπλακούν σε διάλογο με τα υλικά προγράμματα διαφόρων εποχών, συμμετέχοντας έτσι σε ερωτήματα και ζητήματα που αναλύονται ή θίγονται στον μουσειολογικό ιστό.
Μία αίθουσα του Μουσείου είναι αποκλειστικά αφιερωμένη στο φημισμένο θρησκευτικό κέντρο-ιερό και μαντείο της Δωδώνης και την εξέλιξή του στους αιώνες. Εντυπωσιάζουν ειδικά οι προσφορές-αναθήματα (ιδίως χάλκινα ειδώλια και σκεύη) και οι αγωνιώδεις ερωτήσεις, χαραγμένες σε μικρές μολύβδινες πινακίδες, των προσκυνητών προς τον Δία και την τοπική σύζυγό του, τη Διώνη. Ανάμεσα σε άλλα τεκμήρια, οι περιοχές προέλευσης των αντικειμένων υποδεικνύουν την ακτινοβολία του σπουδαίου αυτού τόπου λατρείας στον αρχαίο κόσμο. Ο χώρος αποτέλεσε και πολιτικό και διοικητικό κέντρο των ομοσπονδιών των αρχαίων Ηπειρωτών, με τα ανάλογα οικοδομήματα (π.χ. βουλευτήριο, πρυτανείο).
Η εμπειρία της επίσκεψης στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων ενισχύεται και διευρύνεται με σύγχρονα μέσα, όπως με σύστημα αυτόματης ξενάγησης για επιλεγμένα εκθέματα (διατίθεται δωρεάν στην είσοδο) και με μία καινοτόμο ψηφιακή πλατφόρμα-περιήγηση, προσαρμοσμένη σε χαρακτηριστικά διαφορετικών ομάδων κοινού (π.χ. ηλικία), και ελεύθερα προσβάσιμη στο https: // www.proxitour.com/proxitour-app για κινητές συσκευές (smart phones, tablets). Οι εφαρμογές αυτές υποστηρίζονται από πλούσιο αρχειακό και πληροφοριακό υλικό τεκμηρίωσης.
Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ιωαννίνων διοργανώνει συστηματικά πλήθος δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων, εκπαιδευτικών και πολιτιστικών, για ποικίλες ομάδες κοινού, ενισχύοντας τις σχέσεις και τις συνέργειες με τοπικούς και άλλους φορείς. Παράλληλα, με θεματικές περιοδικές εκθέσεις αξιοποιούνται δημιουργικά οι πλούσιες συλλογές που φιλοξενεί.
Επιπλέον, το ίδιο το κτήριο είναι από τα διασημότερα δείγματα του ελληνικού μοντερνισμού, σχεδιασμένο (δεκαετία 1960) από τον ρηξικέλευθο αρχιτέκτονα Άρη Κωνσταντινίδη. Ξεχωρίζει για την λιτότητα, την αρμονία των όγκων και την αβίαστη ένταξή του στον φυσικό και δομημένο περίγυρο. Από τον κήπο του, οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν ανεμπόδιστα τη θέα προς το ευρύχωρο λεκανοπέδιο με τη λίμνη και την οροσειρά της Πίνδου, καθώς και το ιστορικό κάστρο των Ιωαννίνων.
Ελένη Κοτζαμποπούλου
