Χωροι & μνημεια Αρχαιολογικός χώρος Κόνιτσας
Ο Αρχαιολογικός χώρος της Κόνιτσας βρίσκεται στη θέση Λάκα της Κάτω Κόνιτσας κοντά στο λίθινο γεφύρι του ποταμού Αώου. Περιλαμβάνει το μοναδικό σήμερα σωζόμενο τζαμί της Κόνιτσας, εξαγωνικό μουσουλμανικό τάφο (Τουρμπέ) και το παλιό Μουσουλμανικό Σχολείο. Το τζαμί, σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη, αποτελεί κτίσμα του Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπή, ο οποίος ίδρυσε το τζαμί επιστρέφοντας από μία εκστρατεία στην Αλβανία μετά το 1536. Σώζεται σε ερειπιώδη κατάσταση μετά την εγκατάλειψη της χρήσης του από τους μουσουλμάνους κατοίκους, οι οποίοι αναχώρησαν από την Κόνιτσα κατά την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1925. Αποτελείται από ένα χώρο προσευχής και το μιναρέ που είναι ενσωματωμένος στη νοτιοδυτική γωνία του χώρου προσευχής.
Στα νοτιοδυτικά του τζαμιού και σε μικρή απόσταση από αυτό βρίσκεται ταφικό μνημείο (τουρμπές). Πρόκειται για μικρό θολοσκέπαστο κτίσμα εξαγωνικής κάτοψης που αποτελείται από μία αίθουσα. Η εσωτερική επιφάνεια της αίθουσας καλύπτεται από επίχρισμα, ενώ ίχνη ζωγραφικής με ανεικονικό διάκοσμο σώζονται στον ημικυλινδρικό θόλο και σε τμήματα των τοίχων. Χρονολογείται πιθανώς την ίδια περίοδο με το τζαμί.
Στο κατώτερο τμήμα του αρχαιολογικού χώρου βρίσκεται το παλιό Μουσουλμανικό Σχολείο της Κόνιτσας.
Πρόκειται για διώροφο λιθόκτιστο κτίριο το οποίο σύμφωνα με εντοιχισμένη επιγραφή που βρίσκεται στο υπέρθυρο της εισόδου του ορόφου, χρονολογείται στα 1869 (έτος εγίρας 1286) και ιδρυτής του ήταν ο σεΐχης Ζουραμπή, ο οποίος σύμφωνα με την επιγραφή χαρακτηρίζει το σχολείο « ως λίκνο της μάθησης και της σπουδής».
Μέχρι την κήρυξη του χώρου, ως αρχαιολογικού, το κτήριο λειτουργούσε ως Νηπιαγωγείο.
Το Υπουργείο Πολιτισμού σε συνεργασία με το Δήμο Κόνιτσας το 1998 αναστήλωσε το κτήριο το οποίο σήμερα φιλοξενεί φωτογραφική έκθεση με την ιστορία της Κόνιτσας και τα Βυζαντινά και Μεταβυζαντινά μνημεία της ευρύτερης περιοχής.
Αθηνά Ζωγάκη